SERP nedir? arama motorları, internet üzerinden aradığımız her türlü bilgiye ulaşmamızı sağlayan araçlardandır. Arama motorlarına yazılan anahtar kelimeleri sorguladığımızda direkt olarak almak istediğimiz bilgiler karşımıza çıkmaktadır. Web siteleri, tanınırlıklarını ve ziyaretçi sayılarını arttırmak için bu sonuçlar içerisinde üst sıralarda yer almalıdırlar. Aksi halde ürün ve hizmetlerini hedef kitlelerine ulaştırmaları mümkün olmayacaktır. Web sitelerinin arama motorlarında üst sıralarda yer almaları da SEO çalışmaları ile mümkün olmakta ve bunun için optimizasyon çalışmaları yapılmaktadır. Arama motorları, SEO çalışmalarını başarıyla sürdüren web sitelerini ilk sayfada öne çıkarmakta ve ziyaretçi sayılarını arttırmalarını sağlamaktadır.
Arama motorlarında anahtar kelimeler aracılığıyla yapılan aramalar sonucunda karşımıza çıkan ve SEO çalışmalarının esas amacını ifade eden sonuç sayfası ise SERP olarak adlandırılmaktadır. SERP (Search Engine Result Page), arama motoru sonuç sayfası anlamına gelmektedir. Google gibi arama motorlarında anahtar kelimeler ile yapılan aramalarda karşınıza çıkan sonuç sayfası SERP’tir ve aslında internet üzerinde en fazla karşımıza çıkan özelliklerdendir. Yaptığımız her aramada bize sonuçları listeleyen SERP ile aradığımız her bilgiye kolaylıkla ulaşmamız mümkün olmaktadır. Şimdi arama motorları algoritmaları ile düzenlenen ve birçok farklı seçeneği aramalarımız sonucunda karşımıza çıkaran SERP’i tüm ayrıntıları ile inceleyecek ve özelliklerine göz atacağız.
SERP’in Özellikleri Nelerdir?
SERP, kullanıcıların anahtar kelimeler veya kelime gruplarını kullanarak arama motorlarında yaptıkları sorgulamalarda karşılarına çıkan sonuç sayfasıdır. Aramalarımız sonucu aldığımız geri dönüt olduğu da söylenebilir. SERP’in esas amacı kullanıcı deneyimini geliştirmek ve herkesin beklentilerine uygun sonuçları listeleyebilmektir. Bunun için arama motoru algoritmaları, arama sonuçlarını özelleştirilmiş bir şekilde sunmaktadır. Aynı anahtar kelime ile arama yapacak olan iki kişi her zaman aynı SERP sayfası ile karşılaşamaz. Çünkü SERP sıralamasını kullanıcıların konumları, arama geçmişleri veya uygulama için verdiği izinler belirler. Böylece özelleştirilmiş sonuç sayfalarının kullanıcılara sunulması sağlanarak arama deneyimlerinin iyileştirilmesi hedeflenir.
“SERP özellikleri nedir?” sorusu da bu iyileştirme çalışmaları sayesinde cevaplandırılabilecektir. Çünkü kullanıcı deneyimi açısından özelleştirilmiş olan SERP, her kullanıcıya farklı özellikler için sonuç sayfaları sunmaktadır. Bu özellikler ile hem web sitelerinin gelişimine katkıda bulunulmakta hem de yapılan aramalardan hızla sonuç alınabilmesi sağlanmaktadır. Arama motorları tarafından geliştirilen bu özellikler ile web sitelerine giriş yapmadan da aranan bilginin bulunması mümkün hale gelir ve kısa bir sürede aranan sonuçlara ulaşılabilir. SERP gün geçtikçe o kadar hızlı gelişmektedir ki kullanıcı deneyimini arttırmaya yönelik yüzlerce özelliği web sitelerine sağlayabilmektedir.
SERP Hangi İçerik Türlerini Listeler?
SERP, kullanıcı deneyimini iyileştirmek amacıyla çeşitli özellikleri içeren bir sayfadır ve özelleştirilmiş bir kaynaktır. Arama motorlarında genellikle belirli amaçlar için aramalar yapılmakta ve buna uygun olarak SERP sayfaları oluşturulmaktadır. Bu sorgulamalar üç kategoriye ayrılmakta ve SERP de bu aramalar sonucunda kullanıcılara ulaştırılmaktadır. Arama motorlarında yapılan sorgulamalar şu şekilde gruplandırılabilir:
- Bilgilendirici Aramalar
- Gezinme Amaçlı Aramalar
- İşlemsel Aramalar
Görüldüğü üzere kullanıcıların yaptıkları aramalar bilgilendirici, adres tarifi yapabilen veya e-ticaret siteleri için “ayakkabı satın al” gibi yönlendirici içerikli olabilmektedir. Anahtar kelimeler aracılığıyla yapılan bu sorgulamaların sonucunda da kullanıcıların karşısına SERP sayfalarında bulunan iki içerik türü çıkmaktadır. Bunlar organik ve ücretli arama sonuçları olarak sıralanabilir. Şimdi detaylıca SERP’lerin kullanıcı deneyimi odaklı olarak listelediği bu içerik türlerini inceleyelim.
1. Organik Arama Sonuçları
Organik arama sonuçları, arama motorları algoritmaları tarafından listelenmektedir. Web siteleri iyileştirme çalışmalarını organik sonuçlar içerisinde üst sıralarda yer alabilmek için yapmaktadırlar. Bu sonuçlar yalnızca optimizasyon çalışmaları ile oluşmakta ve arama motorlarına herhangi bir ödeme yapılması gerekmemektedir. Organik sonuçlar içerisinde ilk sıralarda yer alabilmek için uyulması gereken arama motoru algoritmalarının gizli olduğu bilinse de birkaç düzenleme ile iyileştirme çalışmalarının yapılması gerektiği bilinmektedir. Bu sıralamayı belirleyen kriterler ise şu şekildedir:
- Sayfa İçi SEO
- Sayfa Dışı SEO
- Site Yüklenme Hızı
- Markanın Varlığı ve Güvenilirlik
Organik arama sonuçlarında karşımıza çıkan içerik türleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Web Sayfası URL’si
Web sayfası URL’si ile sitenin içeriğine ve güvenilirliğine dair bilgi edinmek mümkün olmaktadır.
Title Tag (Web Sayfası Başlığı)
Web sayfası başlığı ile hangi bilgilere ulaşabileceğimiz ve web sitesinin aramamıza dair bize ne sunacağının bilgisine ulaşılmaktadır.
Meta Açıklamaları
Meta açıklaması hem kullanıcılar hem de web siteleri için oldukça önemli olan bir kriterdir ve içerik hakkında kısaca bilgilendirme yapar. Anahtar kelimeleri de içeren meta açıklamaları ile arama motorlarında üst sıralara çıkmak mümkün olmakta ve aynı zamanda kullanıcıların birçoğu yalnızca bu açıklamalardan aradıkları bilgiye ulaşabilmektedir.
Öne Çıkan Snippet’ler
Öne çıkan Snippet’ler de organik SERP eklentilerindendir. Açıklayıcı özellikteki Snippet’ler, farklı şekillerde arama sonuçlarında en üst sırada karşımıza çıkmaktadır ve web sitelerinden alınan bilgilerin kısa bir özetini sunmaktadır. Kısaca Snippet’lerin türleri şu şekilde sıralanabilir; SSS, numaralandırılmış listeler, madde işaretli listeler, tablolar ve videolardır.
Organik arama sonuçlarında karşımıza çıkan temel özellikler bunlardır. Fakat bir de web sitesine girmeye gerek duyulmadan direkt olarak SERP üzerinden bilgileri almanıza yardımcı olacak özellikler vardır. Bunlar tıklama gerektirmeyen ve sıfırıncı olarak da adlandırılabilen SERP eklentileridir. Şimdi bu özelliklerden bazılarını sıralayalım:
- En Çok Okunan Haberler
- Knowledge Graph / Knowledge Panel
- Direkt Cevap Kutusu
- Kur Bilgisi
- Google Translate (Google Çeviri)
- Twitter Packs
- Top Places (Turistik Yerler)
- Akademik Makale
- Sitelinks
- Kitaplar
- Sözlük
- Görsel ve Video Sonuçlar
- Web’de Popüler
- Çevirici (Converter)
- Google My Business
- Popüler Ürünler
- Öne Çıkan Video
- Bulabileceğiniz Adresler
- Şarkı Sözleri
- Ürünleri Karşılaştır
- Alakalı Ürünler
- Öne Çıkan Snippet
2. Ücretli Arama Sonuçları
Ücretli arama sonuçları, algoritmalar sayesinde sıralanan organik sonuçların aksine belirli bir ücret ödenen içeriklerdir. Ücretli sonuçlar, reklam satın almanın ardından SERP’te genellikle en başta ve başlığın sol üstünde “Reklam” yazısı ile birlikte gösterilmektedir. Ortalama ilk üç sırada ücretli reklamlara yer verilmekte ve bu SERP’in %51,6’sına karşılık gelmektedir. Bazı durumlarda sayfanın altında da görülebilen ücretli sonuçlar nerede olduğu fark etmeksizin organik sonuçların tıklanma oranlarını etkileyebilmektedir. Çünkü kullanıcılar her zaman bilgiye hızla ulaşabilecekleri yolları tercih etmekte ve reklamlar organik içeriklerin altında veya üstüne göründüğünde reklamları seçebilmektedir. Fakat genellikle reklamların ardından gelen organik sonuçların sıralanmasında bir problem oluşmamakta ve algoritmaların tercihine göre sıralanmaktadırlar.
Arama motorlarında ilk sıralarda görünmeyi garanti edebilmek ve daha fazla ziyaretçiye ulaşabilmek amacıyla reklam satın alınmaktadır. Fakat bu reklamlardan yararlanmak yalnızca belirli bir miktar para ödenerek mümkün olmayacaktır. Web sitelerinin reklamlar arasında da üst sıralarda görünebilmek için uygulaması gereken belirli stratejiler vardır. Özellikle reklam metninde yer alan anahtar kelimeler, reklam stratejisi, aynı sayfaya reklam verenlerin sayısı ve onların reklam bütçeleri de sıralamada etkili olmaktadır. Dolayısıyla her halükârda SEO çalışmaları ile web sitelerinin iyileştirmelerinin zorunlu olduğu gibi reklamlar ile ilk sıralara çıkabilmenin de bir garantisi bulunmamaktadır.
Ücretli arama sonuçlarında karşımıza çıkan içerik türleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Adwords Top
Arama motorlarında anahtar kelime ve kelime gruplarıyla yaptığınız aramalar sonucunda karşınıza çıkan SERP’te ilk sıralarda listelenen içerikler Adwords Top olarak adlandırılan reklamlardır.
Adwords Bottom
Adwords Bottom da Adwords Top ile benzer özelliklerde olan, fakat SERP’in en sonunda yer alan reklamlardır.
Google Flights
Yapacağınız uçak yolculukları için arama sonuçlarında listelenen bir reklamdır. Bu özellik ile web sitelerine giriş yapmadan uçuşları incelemeniz mümkün olmaktadır.
Google Hotels
Otel reklamlarını içeren Google Hotels ile web sitelerine giriş yapmaya gerek kalmadan otelleri incelemek ve rezervasyon yapmak mümkün olmaktadır.
Shopping Ads (Product Listing Ads)
Özellikle e-ticaret hacminin geliştiği günümüzde en önemli reklam içeriklerinden biri Shopping Ads’tir. Alışverişleriniz için yaptığınız aramalarda karşınıza çıkan ve ürünleri fiyatları ve satış yapılan site ile birlikte gösteren reklamlardır.
Adwords Sitelinks Extension
Reklam verdiğiniz içeriğinize web sitenizin linkini ekleyerek ziyaretçi trafiğinizi arttırmanıza yardımcı olan bir SERP özelliğidir.
Adwords Message Extension
Reklamlı içeriğinize mesaj gönderilmesine yardımcı olacak eklentiyi eklemenizi mümkün kılan ve kullanıcıların size kolaylıkla ulaşabilmesini sağlayan bir SERP özelliğidir.
Adwords Call Extension
Reklamlı içeriğinize telefon numarası eklemenizi mümkün kılan ve kullanıcıların size kolaylıkla ulaşabilmesini sağlayan bir SERP özelliğidir.
Adwords Location Extension
Reklam verdiğiniz içeriğinize adresinizi ekleyerek kullanıcı deneyimini arttırmanıza yardımcı olan bir SERP özelliğidir.
Adwords Price Extension
Ürün ve hizmetleriniz için reklamlı içeriğinize fiyat bilgisi eklemenize olanak tanıyan bir SERP özelliğidir.
SERP ve SEO İlişkisi
SERP yani arama motoru sonuç sayfası, kuruluş amacı fark etmeksizin her web sitesinin esas amacıdır. Anahtar kelimeler ile yapılan aramalar sonucunda karşımıza çıkan SERP’te ilk sıralarda yer almak web sitelerinin marka bilinirlikleri ve ziyaretçi trafikleri için birincil önceliktedir. Özellikle organik sonuçlar içerisinde öncelikli olarak yer alabilmek web sitelerinin değerini belirleyici etkenlerdendir. Arama motorlarının algoritmalarında yer alan örümcek veya böcek adı verilen botları sayesinde SERP’te yer alan sıralamalar belirlenmektedir.
Botların bunu yaparken taradıkları ilk özellik de web sitelerinin SEO performanslarıdır. Doğru ve etkili bir SEO stratejisi olmayan web sitelerinin başarısız olmalarının nedeni de budur. Yani SEO performansı ile SERP arasında doğru orantı bulunmaktadır. SEO başarısı arttıkça web sitelerinin SERP’teki yerleri de yukarı ivme kazanmaktadır.
SEO stratejilerinin doğru uygulanıp uygulanmadığını anlama aşamasında SERP’in ne kadar önemli olduğunu anlamak için ücretli içerikleri iyice kavramamız gerekir. Çünkü reklam satın alarak üst sıralarda yer alan web sitelerinin ardından gelen organik sonuçlar bazı durumlarda o kadar aşağılarda yer almaktadır ki içeriğinizin organik sonuçlarda ilk sıralarda yer alması bir anlam ifade etmemektedir. SERP işte bu noktada algoritmaları nedeniyle oldukça önemlidir ve web sitelerinin ciddi bir SEO stratejisi geliştirmelerini zorunlu kılmaktadır.